سرویس جهان مشرق- «باب سیلی» که پیش از این در عملیات نظامی بریتانیا در افغانستان و عراق حضور داشته و اکنون هم حزبی «ترزا می» در مجلس عوام آن کشورو همکاری پژوهشی دانشگاه آکسفورد در حوزه جنگ است، در یادداشتی که پایگاه گاردین، روزنامه انگلیسی منتشر کرده به خانم نخست وزیر توصیه کرده از بمباران سوریه به بهانه انتقام از عملیات شیمیایی در غوطه شرقی دست بردارد، زیرا این کار به قول او «فقط اوضاع را بدتر می کند». او دو گزینه دیگر یعنی بمباران گسترده و حضور کامل نظامی را نیز بررسی می کند.

او با این جملات آغاز می کند که اگر چه تجربه حضور در دو کشور خاورمیانه را دارد اما «موفقیت به این بستگی دارد که تفاوت سوریه را درک کنیم. بمباران رژیم اسد شاید احساس اخلاقی شما را ارضا کند اما من دلیلی نیافتم که نشان دهد این کار می تواند فایده عملی یا راهبردی داشته باشد».

او برای تأیید توصیه اش پنج دلیل می آورد که به نقل از خودش در اینجا خلاصه شده است:

۱- بمباران سوریه نمی تواند این واقعیت را عوض کند که اسد پیروز شده است. بالفرض که عملیات شیمیایی کار او باشد، اما بمباران فقط تا مدتی محدود مانع از تکرار این فاجعه می شود. او اکنون با حمایت روسیه و ایران توانسته شورشیان را عقب براند و بمباران ما نمی تواند آنچه در این جنگ بدان نیاز داریم، یعنی تسلط بر قلمرو و خاک را به ما بدهد.

۲- حمله شیمیایی به غوطه شرقی سی و چهارمین حمله از این نوع در سال های اخیر در سوریه است که دو سوم آن به حکومت اسد نسبت داده شده است. در این مدت، بریتانیا کجا بوده است؟ واقعیت آن است که ترزا می بیش از هر چیز می خواهد با توییت ترامپ تحریک شده است و الا پیش از این باید اقدام می کرد، در سال ۲۰۱۳ که اسد ضعیفتر بود، مخالفان او از  امکانات و تنوع بیشتری برخوردار بودند و روسها در سوریه پایگاه نداشتند. اما پارلمان بریتانیا به مداخله در سوریه رأی منفی داد.

۳- ما پس از نابودی داعش، برای حضور در سوریه مشروعیت نداریم. آمریکا، بریتانیا و فرانسه اکنون به دعوت دولت سوریه که چه بخواهیم و چه نخواهیم تنها دولت مشروع در آن کشور است، به آن کشور نرفته اند. بنابر این حتی اگر بخواهیم فراتر از بمباران، حضور نظامی در سوریه را تقویت کنیم، دولت اسد به پشتیبانی ایران و روسیه از ما می خواهد آن را ترک کنیم و فشار افکار عمومی جهانی بر ما بیشتر می شود. ما نهایتاً مجبور به خروج خواهیم شد در حالی که روسیه ادعا خواهد کرد او بود که ما را بیرون انداخت.

با این شرایط شاید آن نظریه که می گوید رفتن ما به سوریه به معنای افتادن در دام است، بیراه نباشد زیرا اکنون در سوریه، ایران و روسیه اند که قدرتمند هستند و آمریکا و متحدانش ضعیفند. بعد از حضور ما در سوریه، سربازان روسی «شهید» خوانده می شوند و حتی مخالفان داخلی پوتین در سوریه نیز دهانشان بسته می شود.

۴- اگر با سوری ها و مخالفان حکومت اسد صحبت کنید، به شما خواهد گفت مگر نوع بمب فرق دارد؟ حالا چه شیمیایی و چه غیر آن. آنها با اصل مقاومت نظامی اسد در مقابل مخالفانش مشکل دارند.

۵- اگر گزینه ای بین بمباران محدود و حضور کامل نظامی را انتخاب کنیم، یعنی بمباران گسترده، احتمال وقوع منازعه با روسیه وجود دارد. مشارکت بریتانیا در منازعه آمریکا با روسیه در شرایطی که رهبران دو کشور بدون نظر ما و متحدانشان در سیاست خارجی تصمیم سازی می کنند، منطقی نیست. جدا از اینکه روابط دوجانبه بریتانیا با روسیه را نیز دچار چالش می کند. کرملین باور دارد که ما شوروی را ساقط کردیم و از آن زمان همچنان برای تضعیف روسیه تلاش می کنیم.

آنها روی توانایی خود در عرصه عملیات اطلاعاتی، سایبری و موشکی کار می کنند و برای ورود به یک جنگ سرد آماده اند. ما نباید با اقداماتی که عواقب آن را نمی دانیم و در حالی که هیچ راهبرد جامع و مطمئنی برای رویارویی با کرملین نداریم، چنین بهانه ای به دست روسیه بدهیم. همانگونه که «سون تزو» می نویسد، جنگ بدون راهبرد، در واقع یک شلوغکاری قبل از شکست است.

جمع بندی

«باب سیلی» می نویسد بریتانیا به دلیل حمایتی که متحدانش در ماجرای مرگ اسکریپال (جاسوس دوجانبه که قتلش به کرملین نسبت داده شد) صورت دادند، حالا باید با همراهی کردن با فرانسه و آمریکا برای فشار به اسد به نوعی جبران کند. اما ترزا می نباید فراموش کند که اولاً بریتانیا با روسیه و آمریکا فرق دارد و نباید اسیر تصمیمات لحظه ای شود و ثانیاً سوریه کنونی با عراق و افغانستان تفاوت دارد.

منبع

https://www.theguardian.com/commentisfree/2018/apr/12/tory-mp-soldier-bombing-syria-assad-russia